Regulacje prawne w zakresie bezpieczeństwa stosowania nawozów
Najważniejsze zasady stosowania nawozów wynikające z obowiązujących aktów prawnych
- Dozwolone jest stosowanie tylko tych nawozów, które zostały dopuszczone do obrotu na mocy ustawy o nawozach i nawożeniu, przepisów rozporządzenia nr 2019/1009 oraz nawozów naturalnych.
- Dawka nawozu naturalnego zastosowana w ciągu roku nie może przekraczać 170 kg azotu (N) w czystym składniku na 1 ha użytków rolnych
- Przy ustalaniu dawek nawozów należy brać pod uwagę potrzeby pokarmowe roślin oraz zasobność gleby w składniki pokarmowe
- Nawozy powinny być stosowane równomiernie na całej powierzchni pola, w sposób wykluczający nawożenie pól i upraw do tego nieprzeznaczonych
- Nawozy naturalne i organiczne w postaci stałej lub płynnej stosuje się w okresie od 1 marca do 30 listopada (z wyjątkiem nawozów stosowanych pod osłonami)
- Nawozy naturalne i organiczne w postaci płynnej stosuje się przy użyciu aplikatorów doglebowych, deszczowni lub wozów asenizacyjnych wyposażonych w płytki rozbryzgowe lub węże rozlewowe
- Nawozy naturalne należy przykryć lub wymieszać z glebą nie później niż następnego dnia po ich zastosowaniu (z wyjątkiem nawozów stosowanych w lasach i na użytkach zielonych)
- Nawozy naturalne i organiczne w postaci stałej mogą być stosowane w czasie wegetacji roślin (pogłównie) tylko na użytkach zielonych i na wieloletnich uprawach polowych roślin nieprzeznaczonych do bezpośredniego spożycia przez ludzi
- Nawozy (z wyjątkiem gnojowicy) na gruntach rolnych stosuje się w odległości co najmniej 5 m od brzegu jezior i zbiorników wodnych o powierzchni do 50 ha; cieków wodnych; rowów (z wyłączeniem rowów o szerokości do 5 m liczonej na wysokości górnej krawędzi brzegu i rowu), kanałów
- Nawozy stosuje się na gruntach rolnych w odległości co najmniej 20 m od brzegu jezior i zbiorników wodnych o powierzchni 50 ha; stref ochronnych ujęć wody oraz obszaru pasa nadbrzeżnego
- Gnojowicę na gruntach rolnych należy stosować co najmniej 10 m od brzegu jezior i zbiorników wodnych o powierzchni powyżej 50 ha; cieków wodnych; rowów z wyłączeniem rowów o szerokości do 5 m oraz kanałów
- Zabrania się stosowania nawozów na glebach zalanych wodą przykrytych śniegiem, zamarzniętych do głębokości 30 cm oraz podczas opadów deszczu
- Zabrania się stosowania nawozów naturalnych w postaci płynnej oraz nawozów azotowych na glebach bez okrywy roślinnej, położonych na stokach o dużym nachyleniu – (jest to stok o nachyleniu większym niż 10%, co oznacza wzrost pochylenia terenu o 1m na długości 10m) oraz wegetacji roślin przeznaczonych do bezpośredniego spożycia przez ludzi
- Gnojówkę i gnojowicę przechowuje się wyłącznie w szczelnych zbiornikach o pojemności umożliwiającej gromadzenie co najmniej 4-miesięcznej produkcji tego nawozu, w zamkniętych zbiornikach lub na nieprzepuszczalnych płytach zabezpieczonych w taki sposób, aby wycieki nie przedostawały się do gruntu
Ważne akty prawne
- Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 24 stycznia 2024 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o nawozach i nawożeniu (Dz.U. 2024 poz. 105)
- Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 26 kwietnia 2023 r. w sprawie wysokości i sposobu ustalania opłat za wykonywanie czynności kontrolnych i przeprowadzanie badań laboratoryjnych nawozów i środków wspomagających uprawę roślin (Dz.U. 2023 poz. 888)
- Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 31 stycznia 2023 r. w sprawie “Programu działań mających na celu zmniejszenie zanieczyszczenia wód azotanami pochodzącymi ze źródeł rolniczych oraz zapobieganie dalszemu zanieczyszczeniu” (Dz.U. 2023 poz. 244 )
- Ustawa z dnia 29 września 2022 r. o zmianie ustawy o nawozach i nawożeniu (Dz.U. 2022 poz. 2364)
- Obwieszczenie Ministra Infrastruktury z dnia 14 września 2022 r. w sprawie wysokości maksymalnych stawek opłaty za naruszenie „Programu działań mających na celu zmniejszenie zanieczyszczenia wód azotanami pochodzącymi ze źródeł rolniczych oraz zapobieganie dalszemu zanieczyszczeniu”, obowiązującej od dnia 1 stycznia 2023 r.
- Rozporządzenie Delegowane Komisji (UE) 2022/1519 z dnia 5 maja 2022 r. zmieniające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1009 w odniesieniu do wymogów mających zastosowanie do produktów nawozowych UE zawierających związki będące inhibitorami oraz dalszego przetwarzania produktu pofermentacyjnego (Tekst mający znaczenie dla EOG)
- Rozporządzenie delegowane Komisji (UE) 2022/1171 z dnia 22 marca 2022 r. zmieniające załączniki II, III i IV do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1009 w celu dodania odzyskanych materiałów o wysokiej czystości jako kategorii materiałów składowych w produktach nawozowych UE
- Rozporządzenie delegowane Komisji (UE) 2022/973 z dnia 14 marca 2022 r. uzupełniające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1009 poprzez ustanowienie kryteriów efektywności agronomicznej i bezpieczeństwa stosowania produktów ubocznych w produktach nawozowych UE
- Sprostowanie do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1009 z dnia 5 czerwca 2019 r. ustanawiającego przepisy dotyczące udostępniania na rynku produktów nawozowych UE, zmieniającego rozporządzenia (WE) nr 1069/2009 i (WE) nr 1107/2009 oraz uchylającego rozporządzenie (WE) nr 2003/2003 ( Dz.U. L 170 z 25.6.2019 )
- Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 2 czerwca 2020 r. w sprawie wysokości jednostkowej stawki opłaty za wydanie opinii o planie nawożenia azotem dla poszczególnej działki rolnej oraz terminu i sposobu uiszczania tej opłaty (Dz.U. 2020 poz. 1012)
- Ustawa z dnia 7 maja 2020 r. o zmianie ustawy o nawozach i nawożeniu oraz ustawy o Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa (Dz. U. z 2020 r. poz. 1069)
- Ustawa z dnia 11 września 2019 r. o zmianie ustawy – Prawo wodne oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2019 poz. 2170)
- Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1009 z dnia 5 czerwca 2019 r. ustanawiające przepisy dotyczące udostępniania na rynku produktów nawozowych UE, zmieniające rozporządzenia (WE) nr 1069/2009 i (WE) nr 1107/2009 oraz uchylające rozporządzenie (WE) nr 2003/2003.
- Obwieszczenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 5 września 2019 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie szczegółowego sposobu stosowania nawozów oraz prowadzenia szkoleń z zakresu ich stosowania (Dz.U. 2019 poz. 1826)
- Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 20 lipca 2018 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowego sposobu stosowania nawozów oraz prowadzenia szkoleń z zakresu ich stosowania (Dz.U. 2018 poz. 1438)
- Ustawa z dnia 20 lipca 2017 r. – Prawo wodne (Dz.U. 2017 poz. 1566 z późn. zm.)
- Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 20 sierpnia 2013 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowego sposobu stosowania nawozów oraz prowadzenia szkoleń z zakresu ich stosowania (Dz.U. 2013 poz. 1039)
- Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 25 czerwca 2012 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowego sposobu stosowania nawozów oraz prowadzenia szkoleń z zakresu ich stosowania (Dz.U. 2012 poz. 745)
- Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 8 września 2010 r. w sprawie sposobu pakowania nawozów mineralnych, umieszczania informacji o składnikach nawozowych na tych opakowaniach, sposobu badania nawozów mineralnych oraz typów wapna nawozowego (Dz.U. 2010 nr 183 poz. 1229)
- Obwieszczenie Ministra Gospodarki z dnia 16 sierpnia 2010 r. w sprawie listy akredytowanych laboratoriów upoważnionych do wykonywania badań potwierdzających spełnianie przez nawozy oznaczone znakiem “NAWÓZ WE” wymagań określonych dla tych nawozów w odrębnych przepisach (M.P. 2010, nr 60, poz. 788)
- Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 21 grudnia 2009 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o nawozach i nawożeniu (Dz.U. 2009 nr 224 poz. 1804)
- Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 18 czerwca 2008 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o nawozach i nawożeniu (Dz. U. 2008 nr 119 poz. 765)
- Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 16 kwietnia 2008 r. w sprawie szczegółowego sposobu stosowania nawozów oraz prowadzenia szkoleń z zakresu ich stosowania (Dz.U. 2008 nr 80 poz. 479)
- Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 30 stycznia 2008 r. w sprawie wysokości i sposobu uiszczania opłat za zadania wykonywane przez okręgowe stacje chemiczno-rolnicze (Dz.U. 2008 nr 29 poz. 174)
- Ustawa z dnia 10 lipca 2007 r. – o nawozach i nawożeniu (Dz.U. 2007 nr 147 poz. 1033 z późn. zm.)
- Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 24 czerwca 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy stosowaniu i magazynowaniu środków ochrony roślin oraz nawozów mineralnych i organiczno-mineralnych (Dz.U. 2002 nr 99 poz. 896)
- Dyrektywa Rady 91/676/EWG z dnia 12 grudnia 1991 r. (Dz.U.UE68 PL,15/t.2,L375/1,31.12.1991)
- Zbiór Zaleceń Dobrej Praktyki Rolniczej